‘Lệ hi88.con Viên’ – Bi kịch lịch sử được kể lại bằng ngôn ngữ sân khấu đương đại

Kỳ án Lệ hi88.con Viên - Nỗi đau lịch sử kéo dài hàng trăm năm

Vườn Lệ hi88.con là một trong những kỳ án nổi tiếng và gây nhiều tranh cãi nhất trong lịch sử Việt Nam, liên quan đến Nguyễn Trãi, một trong những danh nhân văn hóa kiệt xuất và người vợ của ông là Nguyễn Thị Lộ. Vụ án này không chỉ mang màu sắc bi kịch cá nhân mà còn gắn liền với những biến động thời cuộc sâu sắc thời Hậu Lê.

Nguyễn Trãi (1380–1442) là một công thần khai quốc triều Lê, giúp Lê Lợi đánh đuổi quân Minh xâm lược, lập nên nhà Hậu Lê. Ông nổi tiếng là người tài đức vẹn toàn, văn võ song toàn. Tuy nhiên, sau khi Lê Lợi mất, triều đình dần rơi vào tay các phe phái.

Nguyễn Thị Lộ, vợ lẽ của Nguyễn Trãi được hi88.conết đến là một phụ nữ tài sắc, giỏi chữ nghĩa. Bà được phong làm Lễ nghi học sỹ và được mời vào triều để chăm lo việc dạy các cung nhân và quản lý một phần việc trong cung. Việc một người phụ nữ có học vấn cao và gần gũi với hoàng thất như bà là điều khá hiếm thời bấy giờ.

Vào năm 1442, vua Lê Thái Tông khi mới 20 tuổi đi tuần miền Đông, có ghé thăm Lệ hi88.con Viên, vườn vải ở quê nhà của Nguyễn Trãi (nay thuộc tỉnh Bắc Ninh). Tại đây, nhà vua đột ngột băng hà trong đêm.Ngay sau đó, Nguyễn Trãi bị khép vào tội "mưu sát vua" cùng với Nguyễn Thị Lộ. Cả ba họ Nguyễn Trãi bị xử tru di. Đây là một trong những án tru di tam tộc hiếm hoi trong lịch sử Việt Nam, nhất là với một vị công thần như ông.

Từ thời phong kiến đến hiện đại, nhiều học giả và nhà sử học vẫn tranh cãi về nguyên nhân cái chết hi88.con vua Lê Thái Tông: Có phải là do bệnh đột ngột hay là bị đầu độc, ám sát? Nguyễn Thị Lộ có thực sự phạm tội hay bị vu oan vì sự ganh ghét từ các phe phái quyền lực? Nguyễn Trãi có liên quan không hay chỉ là nạn nhân hi88.con một cuộc thanh trừng triều chính?

Năm 1464, vua Lê Thánh Tông (con trai của Lê Thái Tông) sau khi lên ngôi đã xét lại vụ án và minh oan cho Nguyễn Trãi, khẳng định ông là người trung thần bị hại oan. Sử sách chính thống từ đó đến nay đều ghi nhận ông là một trong những nạn nhân của "kỳ án Lệ hi88.con Viên". Theo đó, vụán này trở thành nỗi đau lịch sử và một bài học sâu sắc về hậu quả hi88.con sự tranh quyền đoạt lợi trong triều đình. Hình ảnh Nguyễn Trãi - nhà trí thức yêu nước, tận trung càng được đề cao sau khi được minh oan. Nhiều tác phẩm văn học, sân khấu, điện ảnh đã khai thác đề tài này.

"Lệ hi88.con Viên" – Bi kịch lịch sử được kể lại bằng ngôn ngữ sân khấu đương đại

Sau thành công hi88.con vở""Đức Thượng công Tả quân Lê Văn Duyệt – Người mang 9 án tử", Nhà hát kịch IDECAF tiếp tục hành trình khơi gợi lịch sử Việt qua nghệ thuật sân khấu kịch với dự án mới mang tên"Lệ hi88.con Viên! (Bí mật vườn Lệ hi88.con)". Dựa trên nền kịch bản nổi tiếng "Bí mật vườn Lệ hi88.con" của cố soạn giả Hoàng Hữu Đản, vở diễn lần này được đạo diễn Quang Thảo biên tập và làm mới toàn diện, dự kiến công diễn vào ngày Quốc tế Lao Động 01/05/2025 tại Nhà hát Thanh niên, Tp.HCM.

Vở kịch tái hiện một trong những hi88.con kịch lớn nhất của lịch sử Việt Nam: vụ án Nguyễn Trãi và Nguyễn Thị Lộ bị vu cáo sát hại vua Lê Thái Tông, dẫn đến án tru di tam tộc. hi88.con kịch ấy không chỉ khắc họa sự khắc nghiệt của chốn triều đình mà còn là tiếng nói đau đáu về nhân nghĩa, lòng trung quân, và sự bất lực của lẽ phải giữa vòng xoáy quyền lực.

Để chuẩn bị cho dự án, từ cuối năm 2024, êkip sáng tạo gồm đạo diễn, tổ phục trang, và nhà sản xuất đã có chuyến đi thực tế đến Bắc Ninh – nơi tọa lạc của Khu di tích Côn Sơn – Kiếp Bạc, Đền thờ Nguyễn Trãi (Chí Linh, Hải Dương) và Lệ hi88.con Viên (vườn vải) (Gia Bình, Bắc Ninh). Chuyến đi nhằm tìm kiếm tư liệu gốc và cảm hứng phục dựng không gian lịch sử.

Sau đó, đoàn tiếp tục hành trình về Hà Nội, ghé thăm Quốc Tử Giám, hi88.conểu tượng của nền giáo dục Nho học, và di chuyển về Ninh Bình để viếng đền các triều đại Đinh - Lê - Lý, nhằm chắt lọc tinh thần chính khí đất Việt một thời để đưa vào tác phẩm.

Đặc hi88.conệt, đầu năm 2025, êkip đã đến Huế để tiến hành chuẩn bị lễ phục cho vở diễn tại xưởng chế tác của NTK Hạnh Mai – đơn vị từng thực hiện phục trang cho vở"Đức Thượng công Tả quân Lê Văn Duyệt – Người mang 9 án tử". Toàn bộ thiết kế lần này được lên ý tưởng bởi NTK Ngọc Tuấn, thực hiện bởi NTK Hạnh Mai và Nhà hát Nụ Cười, với mục tiêu tái hiện chân thực phục trang triều Lê.

Vở diễn "Lệ hi88.con Viên! (Bí mật vườn Lệ hi88.con)" lần này đánh dấu sự trở lại đầy xúc động của nhiều nghệ sĩ từng tham gia phiên bản "Bí mật vườn Lệ hi88.con" trước đây, một trong những tác phẩm sân khấu lịch sử để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả IDECAF.

Sự góp mặt hi88.con các nghệ sĩ Thanh Thủy, Hoàng Trinh, NSƯT Mỹ Duyên và Hồng Ánh không chỉ là những nhân chứng sống cho hành trình nghệ thuật kéo dài gần hai thập niên hi88.con tinh thần lịch sử nối dài, mà còn là những nghệ sĩ mang theo cảm xúc và ký ức hi88.con một thời vang bóng quay trở lại.

Sự tái ngộ này không chỉ mang giá trị hoài niệm mà còn tạo nên một sợi dây kết nối cảm xúc mạnh mẽ giữa những thế hệ nghệ sĩ, như một lời khẳng định: sân khấu lịch sử vẫn luôn sống động, và những người từng viết nên vinh quang ấy vẫn sẵn sàng tiếp tục kể lại câu chuyện với tất cả sự từng trải và tâm huyết hi88.con mình.

Dự án sân khấu lịch sử lần này của IDECAF còn ghi nhận sự đa năng của Quang Thảo trong ba vai trò: hi88.conên tập kịch bản, đạo diễn và diễn viên, bên cạnh những tên tuổi khác của kịch nghệ Sài Gòn như NSƯT Đại Nghĩa và nghệ sĩ Đình Toàn.

Với mục tiêu lan tỏa tinh thần yêu sử đến thế hệ trẻ, vở diễn"Lệ hi88.con Viên! (Bí mật vườn Lệ hi88.con)"là một phần hi88.con chương trình"Sân khấu Sử Việt học đường"do IDECAF phát động. Vở kịch không chỉ là câu chuyện hi88.con kịch cá nhân mà còn phản ánh hiện thực của một triều đại với nhiều mâu thuẫn, đấu đá mưu mô, sự suy tàn của đạo lý và lòng tin - những đề tài vẫn còn nguyên tính thời sự.

Khoác lên mình một màu sắc mới, súc tích để phù hợp hơn với lớp khán giả mục tiêu, "Lệ hi88.con Viên! (Bí mật vườn Lệ hi88.con)" không chỉ là một tác phẩm sân khấu, mà còn là hành trình tái hiện lịch sử bằng tất cả sự tôn trọng, tâm huyết và góc nhìn nhân văn sâu sắc. Đây sẽ là một dấu ấn đáng nhớ trong dòng sân khấu lịch sử hiện đại, nơi quá khứ được kể lại không giáo điều, mà đầy cảm xúc và hi88.conều sâu tư tưởng.

Khi sân khấu kể lại lịch sử bằng ngôn ngữ cảm xúc, bằng những ánh mắt, giọt nước mắt, tiếng thở dài và cả sự im lặng nghẹn ngào, khán giả – đặc hi88.conệt là giới trẻ – không chỉ tiếp nhận kiến thức, mà còn cảm nhận được cái giá của sự công chính và phẩm giá con người. Đó chính là cách sân khấu hàm dưỡng tình yêu nước – bằng sự rung động thật sự từ trái tim.

Khi sân khấu kể lại lịch sử bằng ngôn ngữ cảm xúc, bằng những ánh mắt, giọt nước mắt, tiếng thở dài và cả sự im lặng nghẹn ngào, khán giả – đặc hi88.conệt là giới trẻ – không chỉ tiếp nhận kiến thức, mà còn cảm nhận được cái giá của sự công chính và phẩm giá con người. Đó chính là cách sân khấu hàm dưỡng tình yêu nước – bằng sự rung động thật sự từ trái tim.Trong thời đại mà sự thờ ơ với lịch sử đang dần len lỏi, những tác phẩm như"Lệ hi88.con Viên! (Bí mật vườn Lệ hi88.con)"có ý nghĩa như một lời nhắc đầy tinh tế và nhẹ nhàng: muốn hiểu hiện tại và vững bước tới tương lai, hãy hi88.conết trân trọng lịch sử.

Ảnh: Lý Võ Phú Hưng