Các nhà thiên văn học có thể đã giải mã được một tín hiệu X-ray bí ẩn từ một ngôi sao đang hấp hối, điều đã khiến giới khoa học đau đầu suốt hơn 40 năm qua.
Dữ liệu mới từ kính viễn vọng Chandra X-ray Observatory của NASA và XMM-Newton của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) cho thấy một hành hi88. com có thể đã bị phá hủy bởi một sao lùn trắng—loại sao mờ nhạt và già cỗi—nằm ở trung tâm hi88. com vân Helix, hay còn được gọi là WD 2226-210.
Theo Trung tâm Chandra X-ray (CXC), một hi88. com vân hành hi88. com là giai đoạn cuối của một ngôi sao khi nó đã phóng ra các lớp bên ngoài của mình, để lại một lõi nhỏ, sáng mờ gọi là sao lùn trắng ở trung tâm.
"Chúng tôi có thể đã tìm ra nguyên nhân đằng sau bí ẩn kéo dài hơn 40 năm này," nhà nghiên cứu Sandino Estrada-Dorado từ Đại học Quốc gia Tự trị Mexico cho biết. "Chúng tôi tin rằng tín hiệu X-ray này có thể đến từ những mảnh vỡ hành hi88. com bị kéo vào sao lùn trắng—một hồi chuông báo tử cho hành hi88. com đã bị hủy diệt trong hi88. com vân Helix."
Hành hi88. com đầu tiên bị sao lùn trắng nuốt chửng?
Nếu tín hiệu X-ray thực sự xuất phát từ những tàn dư của một hành hi88. com đang bị hút vào sao lùn trắng, đây sẽ là trường hợp đầu tiên con người quan sát được một hành hi88. com bị phá hủy bởi chính ngôi sao trung tâm trong một hi88. com vân hành hi88. com, theo CXC.
Dữ liệu thu thập từ các năm 1992, 1999 và 2002 cho thấy tín hiệu X-ray từ sao lùn trắng này khá ổn định về độ sáng. Tuy nhiên, phân tích mới nhất phát hiện sự thay đổi nhỏ nhưng đều đặn trong tín hiệu X-ray theo chu kỳ 2,9 giờ, cho thấy có thể vẫn còn tàn dư của một hành hi88. com cực kỳ gần với sao lùn trắng này.
Trước đó, các nhà khoa học từng cho rằng có một hành hi88. com cỡ sao Hải Vương (Neptune) quay quanh sao lùn trắng này với chu kỳ chưa đầy ba ngày. Nhưng nghiên cứu mới lại đưa ra một giả thuyết táo bạo hơn: có thể đã từng tồn tại một hành hi88. com cỡ sao Mộc (Jupiter) ở vị trí còn gần hơn nữa.
"Hành hi88. com xấu số này có thể ban đầu ở cách xa sao lùn trắng, nhưng dần dịch chuyển vào trong do tác động hấp dẫn từ các hành hi88. com khác trong hệ," CXC giải thích. "Khi nó tiến đủ gần, lực hấp dẫn khủng khiếp của sao lùn trắng đã xé toạc hoặc thậm chí hủy diệt hoàn toàn hành hi88. com đó."
Điều thú vị là hi88. com vân Helix không phải là nơi duy nhất có tín hiệu X-ray bất thường. Các nhà thiên văn học nhận thấy nó có một số đặc điểm tương tự với hai sao lùn trắng khác nằm bên ngoài các hi88. com vân hành hi88. com.
Một trong số đó có thể đang kéo vật chất từ một hành hi88. com đồng hành, nhưng với tốc độ chậm hơn mà không phá hủy hoàn toàn hành hi88. com này. Trong khi đó, sao lùn trắng còn lại có dấu hiệu đang hút tàn dư của một hành hi88. com đã bị vỡ nát về phía bề mặt của nó.
Điều này dẫn đến một giả thuyết rằng ba sao lùn trắng này có thể đại diện cho một loại thiên thể mới—một lớp đối tượng thiên văn chưa từng được xác định trước đây.
"Tìm kiếm thêm những hệ sao tương tự là điều cực kỳ quan trọng," nhà vật lý thiên văn Jesús Toala từ Đại học Quốc gia Tự trị Mexico, đồng tác giả nghiên cứu, nhấn mạnh. "Chúng có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về số phận của các hành hi88. com khi ngôi sao chủ của chúng già đi, giống như Mặt Trời của chúng ta trong tương lai."
Anh Việt